Balans in content: de sweet spot tussen leuk en leerzaam

05 January, 2024| Puck Onnekes| 5 min read

Nog voordat ik begon als Training Improvement Engineer, kwam ik achter misschien wel de belangrijkste afweging die ik moest maken bij het ontwerpen van e-learning: hoe maak ik mijn content zowel leuk als leerzaam, binnen de randvoorwaarden waar ik mee werk?

Het vinden van de balans

Ik merk dat deze vraag niet alleen bij mij speelt. Ook bij andere learning designers kom ik dit vaker tegen. Teksten en afbeeldingen worden gemaakt volgens de 12 principes van Mayer en zitten inhoudelijk geweldig in elkaar, maar kunnen ontzettend saai zijn. Of er wordt gekozen voor de meest stimulerende werkvormen, maar die voelen meer als een ‘spelletje voor tussendoor’ dan dat een deelnemer er echt van leert. Ofwel, dan zijn de learning journeys niet zo impactvol als ze zouden kunnen zijn.

Waarom het niet werkt

Laten we de twee uiteinden van de weegschaal eens tegenover elkaar zetten.

Kort, concreet, duidelijk

Enerzijds heb je de korte, concrete en duidelijke kant. Denk hierbij aan content die de regels volgt van Mayer’s ontwerpprincipes van multimedialeren, Less is More en Cut it 'till it Bleeds. Er is weinig ervaring nodig om in te zien hoe belangrijk het is om datgene aan te bieden wat deelnemers écht nodig hebben. Geen overbodige informatie, drukke achtergronden of afleidende visuals die niet bijdragen aan het leren.

Daarnaast mag ook de content die je wél aanbiedt geschaafd worden. Minder woorden, fragmenteren, het slim inrichten van visuals en ga zo maar door. Uiteindelijk blijft dat over wat deelnemers echt nodig hebben om de leerdoelen te bereiken: de kern van de learning journey.

Aantrekkelijk, interactief, activerend

Aan de andere kant van de weegschaal vind je de aantrekkelijke, interactieve en activerende zijde. Daar staat content die leuk is en zorgt dat deelnemers geprikkeld blijven. We weten al een lange tijd dat witte vlakken met lange teksten niet werken, zeker wanneer content via een beeldscherm wordt getoond.

In plaats daarvan gaan we aan de slag met de kleuren, visuals, animaties en een goede look & feel. Als onze lerenden op een goede manier geprikkeld en verrast worden door de learning journey, wordt hun ervaring beter en zullen ze beter aangehaakt blijven.

Klinkt goed, toch?

Ja. Beide kanten van de weegschaal klinken goed. En dat zijn ze ook, want ze bestaan uit belangrijke, vaak noodzakelijke elementen om een goede learning journey te kunnen bouwen. Maar wat gebeurt er wanneer je te veel naar één van de twee kanten leunt? Dan kan het zomaar gebeuren dat de kwaliteit van je learning journey achteruitgaat.

Hoe vind je balans?

Helaas bestaat er geen eenvoudig recept voor de perfecte balans.

Bij elke learning journey, elke doelgroep en elk onderwerp kan dit namelijk verschillen. Sterker nog, als het simpel was geweest om een goed gebalanceerd ontwerp te bedenken, hadden wij learning designers veel minder te doen! Maar ook al kan ik niet het perfecte recept bieden, een paar tips om de zoektocht makkelijker te maken heb ik wel.

Look & feel

Laten we beginnen met de look & feel en dan specifiek die van het platform waar je je learning journey op bouwt. Met een paar slimme keuzes in je basisinstellingen kun je deze al veel aantrekkelijker maken, zonder dat je naar de inhoud hoeft te kijken. Een kleurenpalet dat terugkomt in knoppen, achtergronden en koptekst is hier een goed voorbeeld van. Maar ook de afwisseling van het lettertype en het gebruik van afbeeldingen kan van grote invloed zijn.

Visuals

Visuals als afbeeldingen, infographics en video's kunnen een learning journey een stuk aantrekkelijker maken. ‘Het oog wil ook wat’ is een uitspraak die zeker geldt voor het ontwerp van online learning journeys.

Aan de andere kant kan een teveel aan visuele elementen ook zorgen voor cognitieve overbelasting. Opvallende elementen vechten om de aandacht van je deelnemer, waardoor het lastiger wordt om te bepalen wat echt belangrijke informatie is. Diegene moet hier dan meer moeite in steken of slaat het misschien zelfs wel over, zonder de boodschap te hebben begrepen. Daarnaast kunnen visuals van slechte kwaliteit enorm afleidend zijn.

Need to know & nice to know

Ik kan me niet voorstellen dat je als learning designer niet doodgegooid bent met de termen ‘need to know’ en ‘nice to know’. Ondanks dat ze een beetje cheesy klinken, is het wel heel handig om het verschil tussen de twee te weten: need to know is wat een deelnemer moet weten om het leerdoel van een learning journey succes te behalen. Nice to know is wat leuk is om te weten, maar een deelnemer niet per se nodig heeft om het doel te behalen. Jezelf afvragen wat noodzakelijk is en wat extra informatie is, doet veel goeds voor je learning journey. Het geeft je de kans om te focussen op het overbrengen van informatie die er echt toe doet, zonder te veel afleiding te veroorzaken.

Mijn mening over need to know en nice to know komt niet helemaal overeen met de generieke consensus. Die luidt namelijk dat je alleen need to know informatie meeneemt in learning journeys en nice to know informatie als optioneel beschouwt. Ik ben het daar grotendeels mee eens: het is belangrijk om op te passen met de hoeveelheid informatie die je aanbiedt en dat je daar scherp in bent. Ik hoor mezelf constant vragen: moeten ze dit weten? Is dat écht zo? Moeten ze dit nu weten of mogen ze het ook later terug zoeken?

Maar betreft nice to know-informatie, ben ik soms iets minder kritisch dan mijn vakgenoten. Ik geloof namelijk dat het levendig maken van informatie kan helpen met het opslaan en onthouden ervan. Een leuk feitje, een grappig voorbeeld, een extra verhaal die de theorie verbindt aan de praktijk? Dit zijn elementen die ik graag toepas om wat meer body te geven aan een learning journey, zodat die niet alleen maar uit droge tekst bestaat. Wel zou ik daarbij altijd aanraden om naar de doelgroep en het onderwerp te kijken. Sommige onderwerpen lenen zich hier beter voor dan anderen.

Interactie

Tot slot wil ik het hebben over interactie. In e-learning bedoelen we hiermee de onderdelen waar deelnemers zelf iets kunnen doen om verder te komen in de learning journey. In de meest complexe vorm kan interactie bestaan uit simulaties die gemaakt zijn in VR of serious gaming.

Maar interactie begint al bij het klikken op interessante onderdelen en het invullen van vragen. De mogelijkheden en beperkingen van interactie zijn afhankelijk van het platform dat je gebruikt. Toch vindt er in elke learning journey een vorm van interactie plaats.

De weegschaal in balans

Het is niet eenvoudig om de juiste balans te vinden.

Het ligt aan de inhoud en het doel welke verhouding het beste werkt, dus er zijn gevallen waarbij het ene wat zwaarder mag wegen dan het andere. Zolang je bij het creëren van een learning journey maar aandacht besteedt aan allebei de kanten. Ik hoop dat deze tips ervoor zorgen dat je de weegschaal weer een tikkeltje de goede kant op kunt duwen.

Genieter van de kleine dingen Training Improvement Engineer

Puck Onnekes

Is enthousiast om mensen te helpen leren en gebruikt daarbij graag haar verstand én haar hart.

Find me on