De verrassende mogelijkheden van online social learning

De verrassende mogelijkheden
van online social learning

Leer waarom online social learning niet over het hoofd gezien of onderschat moet worden bij het ontwikkelen van online leren, vooral in tijden van fysieke afstand. We hebben een cursus (MiniMOOC) over online social leren gegeven met dezelfde uitgangspunten als de cursus zelf en dit is wat we hebben geleerd.

De maatregelen die naar aanleiding van COVID-19 zijn genomen, hebben in de wereld van het leren enerzijds alles veranderd, maar anderzijds helemaal niets. Ja, alles, want fysieke afstandelijkheid heeft veel trainingsorganisaties gedwongen om hun cursussen en strategie op de korte en (hopelijk) lange termijn te herzien en te herontwerpen.

Aan de andere kant zijn de basisprincipes van het leerontwerp helemaal niet veranderd, noch zijn de voordelen van het gebruik van de leertechnologie veranderd. Alleen, er zijn (veel) meer redenen om terug te gaan naar de tekentafel en cursussen en trainingen te veranderen in formats die werken in de huidige en toekomstige omstandigheden.

Geen zorgen, we onderdrukken de neiging om te roepen dat we dit al veel eerder zeiden…

Aan het begin van de pandemie deelde mijn collega Ger Driesen zijn gedachtes over een 3-T strategie: Time-out, Transport, Transform. Lees over zijn inzichten over hoe om te gaan met de covid-19-crisis en door te gaan met leren leveren zonder ‘face-to-face-training’.

Lees meer »

Van transporteren naar transformeren

Na de eerste reactie van het direct ‘transporteren’ van klassikale trainingen naar de online omgeving met behulp van webinars en videotools, werken trainingsorganisaties nu aan manieren om hun cursussen te ‘transformeren’ door gebruik te maken van online technologieën. Dat is slim, want zo kun je ervoor zorgen dat de leerimpact groter is dan wanneer alles ‘geZoomd’ is. Daar komt dus live online leren en het gebruik van meer effectieve didactische methoden zoals virtuele klaslokalen, interactieve webinar sessies, enz. Niet slecht, maar het is nog steeds een beetje een ‘inside-the-box’ benadering van het digitaliseren van klassikale instellingen in plaats van het uitvoeren van een grondig herontwerp.

Van synchroon naar asynchroon

Wat wordt er dan over het hoofd gezien?
Een van de alternatieven is online social learning. Naast de effectiviteit van het leren in een groep is een ander groot voordeel dat het asynchroon is. Alle vormen van live online leren vereisen dat alle deelnemers zich op dezelfde (virtuele) plaats bevinden op hetzelfde moment.

Online social learning heeft die tijdsbeperking niet, dus deelnemers kunnen zich echt in hun eigen tempo en op een voor hen geschikt moment ontwikkelen. Bij aNewSpring houden we ervan om ook te doen wat we zeggen, dus we hebben een cursus geleid door gebruik te maken van de principes van het onderwerp zelf: een MiniMOOC over online social learning.

Wat hebben we geleerd?
Dat het veel meer aandacht verdient dan het normaal gesproken krijgt. We leggen uit waarom.

MOOC staat voor Massive Open Online Course.

Wat was er dan ‘mini’ aan onze MOOC? Het was korter in tijdsduur, niet in zijn bereik of impact. Het was nog steeds een enorme cursus in de zin dat er veel deelnemers waren om ermee aan de slag te gaan.

De cursus vond plaats in twee weken tijd en twee keer per week werd er nieuwe content beschikbaar gesteld. Deelnemers werden voorzien van meerdere bronnen over een bepaald onderwerp en kregen opdrachten om de inhoud onderling te bespreken.

Gedurende enkele weken nadat de laatste content was toegevoegd, was de MiniMOOC nog steeds toegankelijk voor de deelnemers.

Geïnteresseerd in de volgende MiniMOOC?
Vul het formulier hieronder in

Drie redenen om online social learning te overwegen

1. Er zit meer achter dan je waarschijnlijk denkt

De meest gehoorde kritiek over online leren als concept? Online gaan met (social) learning neemt de ‘echte’ face-to-face interacties of de voordelen van fysiek samenzijn weg. Daarmee wordt social learning bijna afgeschilderd als het tegenovergestelde van sociaal. Maar dat is verre van de waarheid. Door deelnemers de kans te geven om online met elkaar in contact te komen, ontstaan er veel leermogelijkheden door middel van discussies, inzichten en reflecties. Misschien zelfs nog wel meer als het in een asynchrone vorm gedaan wordt, want het geeft deelnemers de tijd om in hun eigen tempo te werken. Gedachten, ideeën en opmerkingen worden vaak ‘dieper’ verwerkt voordat ze worden gepost (gedacht, geschreven, gecontroleerd).

“Door deelnemers de kans te geven om online met elkaar in contact te komen, ontstaan er veel leermogelijkheden door middel van discussies, inzichten en reflecties.”

Met het gebruik van het juiste platform of de juiste technologie zijn er veel manieren om met anderen te communiceren, bijvoorbeeld het beantwoorden van open vragen, het beantwoorden van vragen van anderen, het ‘leuk vinden’ van commentaar, het stellen van vragen, en meer chat-achtige functies. De manier waarop onze MiniMOOC is opgezet op ons eigen leerplatform zorgde ervoor dat de interactie heel duidelijk gericht was op specifieke stukken content.

Ook is er, net als in klaslokalen, een motiverend voordeel om gewoon deel uit te maken van een cursus. Niet iedereen hoeft zich uit te spreken om te leren. Je kunt leren van het lezen van de inhoud, het denken erover en het lezen van wat anderen denken. Dit maakt het ook zeer geschikt voor verschillende niveaus van ervaring of kennis. Deelnemers aan onze MiniMOOC komen van verschillende achtergronden in het leerproces en hebben uiteenlopende jaren ervaring in het vakgebied.

2. Je kunt het succes ervan ‘construeren’

Ervoor zorgen dat mensen daadwerkelijk van elkaar leren kan uitdagend lijken, omdat het gevoel kan ontstaan dat je als trainer, docent of ontwerper minder direct betrokken bent bij het eigenlijke leerproces. Het is belangrijk om te weten dat social learning kan worden ontworpen en het heeft dat ontwerp nodig om effectief te zijn. Een van de eerste bronnen in ons MiniMOOC kwam van Julian Stodd, die ‘The Social Leadership Handbook’ en vele blogs over social learning heeft geschreven.

Bekijk zijn visie op het ontwerpen van social learning:

“Social learning is een aanpak van een leerontwerp, een aanpak waarbij we het beste van ‘formeel’ leren (het verhaal dat de organisatie vertelt) combineren met het beste van de gemeenschap (het co-creatieve, zintuiglijke, ‘sociale’ verhaal dat de gemeenschap schrijft). Social learning moet als zodanig worden ontworpen: het is niet alleen een kwestie van het toevoegen van een forum naast een eLearning-cursus, of het online zetten van een workshop”

Naast het ontwerpen is er een belangrijke rol weggelegd voor de moderatoren. Een platform is slechts het technische deel van het faciliteren van gesprekken en discussies. Je hebt mensen nodig die deelnemers met elkaar in contact brengen, interactie stimuleren, technische of procedurele kwesties verwijderen en commentaar op het onderwerp houden. Het MiniMOOC biedt veel middelen over technieken en do’s en don’ts voor moderators. Een interview met twee ervaren moderators over hun ervaringen was een van de meest gewaardeerde inhoudelijke stukken van onze cursus.

“Om het meeste uit online sociaal leren te halen, heb je wat ‘constructie’ nodig.”

De belangrijkste manier om het meeste uit online social learning te halen is dat je wat ‘constructie’ nodig hebt. Dit betekent dat hoewel de mensen het platform zijn, het niet zal werken zonder moeite te stoppen in het bouwen, ontwerpen, faciliteren, etc. Gebruik de juiste methoden en je zult de effectiviteit verhogen. Dat klinkt misschien als veel inspanning, maar dat is een goede zaak, want het geeft de controle terug over de leerimpact en het uiteindelijke succes ervan.

3. Het creëert betrokkenheid op een grote schaal

Betrokkenheid (engagement) is essentieel als het gaat om leren, maar het kan lastig zijn om te meten. Je kunt je voorstellen dat er wordt gezegd dat de betrokkenheid afneemt als het aantal deelnemers toeneemt. Daarnaast kan de vooruitgang van de deelnemers en het aantal discussies iets zeggen over de betrokkenheid van een MOOC. Hieronder staan enkele cijfers van onze MiniMOOC.

Engagement results of the aNewSpring MiniMOOC on Online Social Learning

» Bekijk de complete infograph hier «

De algemene vuistregel van MOOC’s is dat ongeveer 50% van de deelnemers daadwerkelijk meedoet en 5-10% een cursus volledig afmaakt. Je kunt zien dat onze MiniMOOC’s zich ongeveer hetzelfde gedragen: 51% (tussen 45% en 59% per cursus) is daadwerkelijk met de cursus begonnen en 9% (7-12%) van alle deelnemers heeft zijn of haar certificaat ontvangen, of 18% (16-22%) van de deelnemers die zijn begonnen.

Met bijna 900 aanmeldingen moesten we meerdere groepen aanmaken. Stel je voor: 900 mensen in één groepsapp… We hebben ze dus verdeeld in vijf gelijke groepen met elk ongeveer 180 deelnemers. Achteraf gezien hadden we met grotere groepen kunnen werken. Dit wordt ook weerspiegeld in de lagere score voor de waarde van de interacties, die verschilde in de verschillende groepen. Zie hieronder meer resultaten van onze evaluatie.

Evaluation scores of the aNewSpring MiniMOOC on Online Social Learning

» Bekijk de complete infograph hier «

Een laatste voordeel van deze asynchrone vorm van leren is hoe goed het geschikt is voor verschillende tijdzones. We hadden deelnemers van over de hele wereld: van de VS en Canada tot Europa, Zuid-Afrika, Oman, India, de Filipijnen en helemaal tot Australië en Nieuw-Zeeland. Dit brengt veel perspectieven en voorbeelden samen.

Onderschat, maar nog steeds een ‘one-trick pony’

Online social learning (of een MOOC) is niet nieuw, maar nu de wereld met een frisse blik kijkt naar de mogelijkheden om leren online te brengen, is het niet de eerste methode die in gedachten komt. Met onze MiniMOOC wilden we laten zien dat het een bruikbaar alternatief kan zijn voor meer traditionele oplossingen zoals webinars of virtuele klaslokalen. Als we kijken naar de algemene scores, de deelname, de interacties en de vele positieve recensies, kunnen we aanbevelen dat het niet over het hoofd moet worden gezien.

Toch is online social learning, zoals alle geweldige leerontwerpen, slechts één van de tools die je tot je beschikking hebt. Het is geen alles-in-één oplossing voor elk leerdoel. Combineer de sterke punten en voordelen van deze methode met jouw specifieke leerdoelen en combineer online social learning met andere methoden om de beste oplossing voor jouw situatie te creëren. Zoals een van onze moderators, Ger Driesen, het zegt: “Why choose a one-trick pony if you can have a circus?“. Waarom zou je kiezen voor een paard dat maar één trucje kan, de zogenoemde ‘one-trick pony’, als je ook een heel circus kan hebben?

Wat is social learning precies?

Social learning kan een beetje een dubbelzinnig concept zijn. Leren met en van andere mensen gebeurt voortdurend: opzettelijk en spontaan, expliciet en impliciet, groot of klein. Leren zonder enige betrokkenheid van iemand anders is zeldzaam. Dat brengt sommigen ertoe om te beargumenteren dat ‘al het leren sociaal leren is’.

Aan de andere kant, in meer formele settings kan social learning gezien worden als specifieke gevallen waarin leerlingen worden samengebracht om een opdracht te doen, een onderwerp te bespreken of zelf een vaardigheid te oefenen.

Lessen van de moderatoren

“Als content curator van deze MiniMOOC heb ik de middelen geselecteerd op basis van mijn eigen ‘filters’. Het is zeer inzichtelijk om als moderator te zien hoe de bronnen zinvol zijn en op verschillende manieren relevant zijn voor de deelnemers en hun specifieke context. Het is zo nuttig om te leren van al deze verschillende perspectieven.”

Ger Driesen
Learning Innovation Leader

“Het was geweldig om al die verschillende nationaliteiten en verschillende standpunten samen te zien komen. Ik vond het heerlijk om met mensen van over de hele wereld te communiceren en hun verhalen over online social learning te horen. Het maakte me ook blij dat we zoveel mensen op deze manier met elkaar in contact konden brengen, dat had ik niet echt verwacht toen we net begonnen.”

Roy de Vries
Customer Success Manager

“Een moderator zijn gaat over timing en evenwicht. Betrokken en enthousiast zijn, maar ook loslaten. Oprecht en open vragen stellen op het juiste moment om meer inzicht te krijgen zonder te veel te sturen en weten dat stilte niet betekent dat niemand leert.”

Jos Berden
Head of Events

“Het was een geweldige ervaring om moderator te zijn. Het was leuk om zoveel mensen uit de hele wereld te ontmoeten, die zich echt met de inhoud en met elkaar bezighielden. Dit helpt echt bij een sociale leerervaring. Ik heb geleerd dat moderator zijn het beste werkt als je je vaak en op verschillende momenten van de dag inzet om de verschillende tijdzones te dekken.”

Jan Jilis
Managing Director UK

Interesse in deelname aan onze volgende MiniMOOC?
Vul het onderstaande formulier in om op de hoogte te blijven.

Over de auteur

Jos Berden

Blended Learning Pro. Een doordenker, vragensteller en luisteraar. De perfecte combinatie van een pragmatist en idealist.

Wil graag nog leren: voetbaltactiek, helikopter besturen, gedachten lezen

Vond je onze blog leuk?

Ontvang onze verfrissende inzichten voor opleiders op je digitale deurmat om impact te maken met je training.

Schrijf je nu in:

Formulieren en chat

Op een bepaald moment wil je je misschien aanmelden voor iets of contact met ons opnemen, maar dat werkt niet meteen. Dat komt omdat we een programma (Hubspot) gebruiken om dat soort zaken werkend te krijgen, bijvoorbeeld jouw inschrijving of chatbericht veilig op te slaan en te gebruiken. Daarvoor vragen we nu netjes om jouw toestemming.

Bekijk details

Bekijk meer content zoals dit

Terug naar het blog overzicht »

Ontvang onze frisse inzichten en inspiratie
binnen opleidingsland in je mailbox

Formulieren en chat

Op een bepaald moment wil je je misschien aanmelden voor iets of contact met ons opnemen, maar dat werkt niet meteen. Dat komt omdat we een programma (Hubspot) gebruiken om dat soort zaken werkend te krijgen, bijvoorbeeld jouw inschrijving of chatbericht veilig op te slaan en te gebruiken. Daarvoor vragen we nu netjes om jouw toestemming.

Bekijk details

Tja, dan wil je je aanmelden of contact opnemen, maar dan lijkt het (nog) niet te werken. Misschien even vervelend, maar we willen het graag op de juiste manier doen; door jouw toestemming te krijgen. Klik hier om te zien welke cookie-optie je moet accepteren om dit te fixen.

“Drie redenen om online sociaal leren te overwegen als een alternatief voor live leren.”